Την Δευτέρα 28 Οκτωβρίου 1940 ήχησαν οι σειρήνες ανά την επικράτεια για την κήρυξη του Πολέμου. Την 26ην Οκτωβρίου είχε δοθή παράσταση στην Εθνική Λυρική Σκηνή, παρόντος του εγγόνου, της Όπερας του Πουτσίνι, Τόσκα. Μετά την δεξίωση και την αναχώρηση του εγγόνου του συνθέτου, σιδηροδρομικώς για Ρώμη, έλαβε χώρα η κήρυξη του πολέμου. Αλλωστε από του 1925 η 28η Οκτωβρίου είχε κηρυχθή εθνική εορτή του Φασισμού στην Ιταλία. Η πορεία στην Ρώμη το 1922.
Ο ελληνικός λαός ήταν τελικώς πολιτικώς και εθνικώς ενωμένος. Δεν υπήρξαν διαφωνείες για την κήρυξη του Πολέμου. Ο ελληνικός λαός, πρόσφατα συντετριμμένος από την Μικρασιατική Καταστροφή, ανεγνώρισε ότι του δίδεται η ευκαιρία για να <<ξεπλυθή>> η εθνική αυτή τραγωδία.
Στο ύψος των περιστάσεων ευρέθη ο Ιωάννης Μεταξάς [Ιθάκη 12 Απριλίου 1871-Κηφισιά 29 Ιανουαρίου 1941]. Μία συμπλεγματική φυσιογνωμία, κοντόχοντρος, χωρίς να γίνη ποτέ λαοφιλής και δημοφιλής, με στρογγυλά ματογυάλια, είχε δύο σπάνια χαρίσματα για να γίνη ηγέτης.
Πρώτον, ήταν μία μαθηματική διάνοια, με σπουδές μηχανικού του στρατού, που μπορούσε να επιλύη και τα πλέον δύσκολα και δυσεπίλυτα προβλήματα, κατόρθωσε να αποκτήση την εμπιστοσύνη των ανωτέρων του, τόσον του βασιλέως Κων/νου όσον και του Ελευθερίου Βενιζέλου. Διήπετο από την αρχή της καιρικότητος, προσόν που σπανίζει για έναν πολιτικό.
Δεύτερον, είχε διορατικότητα και κυρίως, ως ηγέτης, εγνώριζε να επιλέγη τους συνεργάτες του. Ευτύχησε στον ιδιωτικόν του βίο με την γυναίκα του, εκ Τήνου, η οποία είχε προίκα και κατόρθωσε να εισέλθη στην πολιτική. Μπορεί με το κόμμα των Ελευθεροφρόνων να μην ενίκησε στις εκλογές, όμως η ένταξη του στην Βουλή τον ωδήγησε να γίνη αρχικά πρωθυπουργός με την ψήφο του Κοινοβουλίου και στην συνέχεια να κηρύξη δικτατορία, ένα φαινόμενο, το οποίο είχε γίνει του συρμού στην ηπειρωτική Ευρώπη.
Η κήρυξη του Πολέμου τον ευρήκε ως οιακοστρόφο της χώρας. Με την περίφημη φράση που είπε στον πρέσβυ Γκράτσι Alors c’est la guerre, πέρασε στο πάνθεον της Ιστορίας. Ο ίδιος διείπετο από προβλήματα μεταφυσικής. Στην εγγραφή του , αμέσως την επομένη, 29 Οκτωβρίου, θα γράψη στο Ημερολόγιο του <<Έβαλα την Ελλάδα στον πόλεμο. Άραγε έπραξα σωστά? Θα με καταλάβουν οι Έλληνες?>>. Ο ίδιος εγνώριζε ότι οι δικτατορίες είναι βραχύβιες, αυτό άλλωστε μας το δίδαξε ο Αριστοτέλης. Δεν έχουν συνέχεια, δεν υπάρχει διαδοχή. Ανησυχούσε ο ίδιος για το αύριο.
Ο Μεταξάς διείπετο από την αρχή του στρατάρχη Foch: Όταν δύο λαοί πολεμούν, τότε θα νικήση εκείνος, ο οποίος έχει μεγαλύτερο πληθυσμό. Έτσι, τον Ιανουάριο 1941 αποστέλλει σε μυστική αποστολή στην Ιταλία τον Μιχαήλ Πεσμαζόγλου – μετέπειτα Νομικό Σύμβουλο του Στέμματος-, με σκοπό να διαπραγματευθή την ανακωχή. Όμως ο <<περίεργος>> θάνατος του εντολέως , ανέκοψε την προσπάθεια. Ας μην λησμονούμε ότι οι Άγγλοι πολεμούσαν στην Βόρειο Αφρική τους Ιταλούς και επ΄ουδενί δεν ήθελαν να σταματήση ο πόλεμος στην Αλβανία. Οι δυνάμεις των Ιταλών θα μετακινούνταν στην Αφρική.
Στην εσωτερική πολιτική ο Μεταξάς εισήγαγε τα πλέον φιλολαϊκά μέτρα, όπως λ.χ. το ΙΚΑ, το οποίο είχε μεν ιδρυθή, αλλά δεν είχε λειτουργήσει ακόμα, μέτρα υπέρ των αγροτών και κυρίως θέσπισε το 8ωρο εργασίας. Σήμερα οι νεοφιλελεύθεροι το έκαναν 13ωρο!
Εύχομαι χρόνια πολλά , ειρηνικά και πλέον ευλογημένα! Να ζήση η χώρα μας και να θυμόμασθε τους ήρωες και τις ηρωίδες της Πίνδου! <<Όταν θα επιστρέψουμε , θα έχουμε ιστορίες να διηγούμασθε>>, όπως έγραφε και ο Γιώργος Θεοτοκάς.
Υ.Γ. Είχα την μοναδική τύχη να επισκεφθώ την οικία Μεταξά επί της οδού Στρατηγού Δαγκλή 8 στην Κηφισιά. Η χήρα του, απεβίωσε σε ηλικία 108 ετών, μου έδειξε τις θέσεις του Μεταξά και του Γκράτσι. Το σπίτι λεηλατήθηκε στα Δεκεμβριανά, εκλάπησαν πολλά και διάφορα κειμήλια, κατά καιρούς, ότι εδώρησε η χήρα στο ελληνικό Δημόσιο καταχωνιάσθηκε στο Πολεμικό Μουσείο, ενώ εντύπωση μου προκάλεσε ένας δίσκος με χαραγμένο ποίημα του Σωτηρίου Σκίπη [1881- Ρονιάκ της Προβηγκίας 29 Σεπτεμβρίου 1952], τακτικού μέλους της Ακαδημίας Αθηνών από του 1945, με αφιέρωση <<Εις τον Κυβερνήτην Ιωάννην Μεταξά>>.
Τελευταίως, και μάλιστα λίαν προσφάτως , εξ αφορμής της εθνικής επετείου, τόσον από νεόκοπον πολιτικόν (γυναίκα), αρχηγόν κόμματος, όσον και από αθλητην μεγάλου βεληνεκούς, Έλληνα, ο οποίος διαβιοί στο Μονακό, έγινε ταύτιση του Ιωάννου Μεταξά με την νίκη των Ελλήνων και βροντοφώναξαν αμφότεροι <<Ζήτω ο Μεταξάς>>.
Περί του αειμνήστου, έγραψα ανωτέρω και έλαβα συγχαρητήρια για την αντικειμενική ανάλυση του θέματος. Όσον αφορά για την νίκη των Ελλήνων, αυτή οφείλεται αφ΄ενός μέν στην οργάνωση της επιστρατεύσεως- με τα ολίγα μέσα το βέλτιστον αποτέλεσμα, αρχή της οικονομικότητος-, αφ’ έτέρου δε στην αυτοθυσία του Έλληνος, επωνύμου και ανωνύμου. Επίσης, ας μην λησμονούμε την βασική αρχή που μας εδίδαξε ο Ηρόδοτος, σύμφωνα με την οποία, η γεωγραφία γράφει την Ιστορία . Η Βόρειος Ήπειρος υπήρξε σύμμαχος των Ελλήνων ένεκα του ορεινού του εδάφους της και το απόσπασμα Πίνδου- εμπνεύσεως Μεταξά-διεδραμάτισε σπουδαίον πρόσωπον κατά την ιταλικήν επίθεσιν ένεκα μίας σημαντικής λεπτομερείας. Απαρτιζόταν από Ηπειρώτες που εγνώριζαν άριστα την περιοχή. Ο βαρύς χειμώνας, τον οποίον δεν περίμεναν, έπαιξε ανασταλτικό ρόλο και στους δύο εμπολέμους.
Τέλος, πάντα να είναι κτήμα όλων μας η διάσημη φράση του απλού Ρωμαίου στρατιώτου πρός τον ένδοξον Αιμίλιον Παύλον, κατά τον θρίαμβον, sic transit gloria mundi!!!
Έρρωσθε εν παντί και πανοικεί!
