(*) Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο 251ο τεύχος του montags στις 13 Απριλίου 2020:
Ξεκίνησε και η Μεγάλη Εβδομάδα. Προηγήθηκε η Μεγάλη Εβδομάδα των Καθολικών και να θυμίσουμε ότι το 2017 είχαμε κοινό εορτασμό Ορθόδοξων και Καθολικών, ενώ θα ξαναέχουμε πάλι το 2025. Αξίζει εδώ να εξηγήσουμε ότι το πρόβλημα της διαφοράς του εορτασμού προκύπτει από τον τρόπο υπολογισμού των ισημεριών και της Πανσελήνου, αλλά ξεκινά από το λάθος της Εαρινής Ισημερίας.
Die Osterwoche hat begonnen. Letzte Woche war die Osterwoche der Katholiken und wir erinnern uns, dass 2017 Orthodoxen und Katholiken Ostern zusammen feierten. Das wiederholt sich erst wieder 2025. Hier ist es wichtig zu erwähnen, dass der Datumsunterschied sich in der Berechnungsweise der Äquinoktien (Tagundnachtgleiche) und des Vollmondes basiert, der Fehler befindet sich anfänglich im Frühlingsäquinoktium (Frühlingstagundnachtgleiche).
Ο καθορισμός της ημερομηνίας του Πάσχα, γίνεται βάσει των κανόνων της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου της Νίκαιας της Βιθυνίας του 325 μ.Χ. και αναφέρει τα εξής:
Die Bestimmung des Osterdatums erfolgt nach den Regeln des Ersten Ökumenischen Rates von Nicäa in Bithynien im Jahre 325 n.Chr.:
1.Το Πάσχα εορτάζεται την πρώτη Κυριακή, μετά την πρώτη Πανσέληνο, που συμβαίνει μετά την Εαρινή Ισημερία (εάν η πανσέληνος είναι Κυριακή τότε εορτάζεται την επόμενη Κυριακή, για να μην συμπίπτει με το Πάσχα των Εβραίων).
2.Το Πάσχα εορτάζεται από όλους τους Χριστιανούς συγχρόνως.
3.Το Πάσχα θα εορτάζεται την μέρα που θα καθορίζει η Εκκλησία της Αλεξάνδρειας.
Γιατί όμως από την εκκλησία της Αλεξάνδρειας; Γιατί το 325 μ.Χ. η Αλεξάνδρεια ήταν το Επιστημονικό κέντρο της εποχής και απευθύνονταν στους εκεί αστρονόμους που υπολόγιζαν Εαρινή Ισημερία και Πανσέληνο, θέματα καθαρά αστρονομικά και καθόλου εύκολα όπως αποδείχθηκε.
Για να υπολογίσουμε λοιπόν την ημερομηνία του Πάσχα, πρέπει να γνωρίζουμε πότε έχουμε Ισημερία, και κάθε πότε έχουμε Πανσέληνο, πράγματα πολύ δύσκολα να υπολογιστούν με ακρίβεια.
1. Ostern wird am ersten Sonntag nach dem ersten Vollmond gefeiert, der nach dem Frühlingsäquinoktium stattfindet (wenn der Vollmond Sonntag ist, wird er am folgenden Sonntag gefeiert, um nicht mit dem jüdischen Passafest zusammenzufallen).
2. Ostern wird von allen Christen gleichzeitig gefeiert
3. Ostern wird an dem von der Kirche von Alexandria festgelegten Tag gefeiert. Aber warum wurde dies von der Kirche von Alexandria festgelegt? Weil im Jahr 325 n.Chr. Alexandria das wissenschaftliche Zentrum der Zeit war und sich die Kirche an die dortigen Astronomen richtete, die Frühlingsäquinoktium und Vollmond berechneten; Themen rein astronomisch und wie sich herausstellte, überhaupt nicht einfach. Um das Osterdatum zu berechnen müssen wir genau wissen, wann wir Frühlingsäquinoktium (Frühlinstagundnachtgleiche) und den darauffolgenden Vollmond haben. Dinge, die sehr schwer genau zu berechnen sind.
Το λάθος των 13 ημερών της Εαρινής Ισημερίας
Der Fehler der 13 Tage der Frühlingstagundnachtgleiche
Για να βρούμε την ημερομηνία που έχουμε Εαρινή Ισημερία, πρέπει να γνωρίζουμε τον ακριβή χρόνο περιφοράς της Γης περί τον Ήλιο, δηλαδή την διάρκεια ενός έτους. Ο Πατέρας της Αστρονομίας Ίππαρχος (2ος π.Χ. αιώνας), υπολόγισε ότι το έτος έχει 365,25 ημέρες, που χρησιμοποιήθηκε από τον Αλεξανδρινό αστρονόμο Σωσιγένη, για να φτιάξει το Ιουλιανό ημερολόγιο (από τον Ιούλιο Καίσαρα), το Παλαιό. Σήμερα με τη βοήθεια της τεχνολογίας οι αστρονόμοι υπολόγισαν ότι το έτος έχει 365,242199… ημέρες. Το έτος του Ίππαρχου ήταν μεγαλύτερο και πρόσθετε τρεις μέρες κάθε 400 χρόνια, με αποτέλεσμα η Εαρινή Ισημερία του 1923 να θεωρείται η 3η Απριλίου, δηλαδή 13 μέρες αργότερα!
Um das Datum der Frühlingstagundnachtgleiche zu ermitteln, müssen wir die genaue Zeit der Erdumlaufbahn um die Sonne kennen, d.h. die Dauer eines Jahres. Der Vater der Astronomie, Hipparchus (2. Jahrhundert v: Chr.), schätzte, dass das Jahr 365, 25 Tage hat, die vom alexandrinischen Astronomen Sosigenes verwendet wurden, um den julianischen Kalender (von Julius Caesar), den Alten Kalender, zu erstellen. Heute schätzen Astronomen mit Hilfe der Technologie, dass das Jahr 365,242199… Tage hat. Das bedeutet, dass das Jahr des Hipparchus länger war und es wurden alle 400 Jahre drei Tage hinzugefügt, mit dem Ergebnis, dass die Frühlingstagundnachtgleiche von 1923 am 3. April war, also 13 Tage später!
Το παλαιό λοιπόν ημερολόγιο χρειαζόταν διόρθωση 13 ημερών, που πραγματοποιήθηκε το 1923 από την κυβέρνηση Γονατά, κατόπιν εισηγήσεως του Αστρονόμου και Ακαδημαϊκού Αιγινήτη. Για να διορθωθεί, η 16η Φεβρουαρίου 1923 ονομάστηκε 1η Μαρτίου, προστέθηκαν δηλαδή 13 «λευκές» μέρες, με αποτέλεσμα ουδείς Έλληνας να γεννηθεί από 16 έως 28 Φεβρουαρίου το 1923! Με 341 χρόνια καθυστέρηση συμβαδίσαμε με την υπόλοιπη Ευρώπη, που ήδη από το 1582 εφάρμοζε το Νέο Ημερολόγιο, το Γρηγοριανό όπως ονομάστηκε από τον ομώνυμο Πάπα που το εισήγαγε.
Der „Alte Kalender“ benötigte daher eine Korrektur von 13 Tagen, die 1923 von der Regierung Gonatas auf Vorschlag des Astronomen und Akademikers von Ägina vorgenommen wurde. Um dies zu korrigieren, wurde der 16. Februar 1923 als 1. März bezeichnet, dies bedeutet, dass kein Grieche vom 16. bis 28. Februar 1923 ein Geburtsdatum hat. Mit einer Verzögerung von 341 Jahren einigten wir uns mit dem übrigen Europa, das bereits 1582 den neuen „Gregorianischen Kalender“ umsetzte, wie er vom gleichnamigen Papst, der ihn einführte, benannt wurde.
Η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ελλάδας δέχτηκε το επόμενο έτος το Γρηγοριανό ημερολόγιο για όλες τις εορτές πλην του Πάσχα, που συνέχισε να το εορτάζει με το Παλαιό. Η διόρθωση του Πάσχα δεν έγινε, γιατί υπήρχαν έντονες αντιδράσεις πολλών κύκλων της Ορθόδοξης Εκκλησίας, επειδή την μεταρρύθμιση του ημερολογίου εισηγήθηκε ο Πάπας Γρηγόριος και είναι σαν να αναγνωρίζεται η πρωτοκαθεδρία του. Έτσι τα Χριστούγεννα και οι άλλες γιορτές είναι κοινές με την Καθολική Εκκλησία, πλην των Ορθοδόξων Παλαιοημερολογιτών (Άγιον Όρος, Σερβία, Ρωσία κλπ) που τις γιορτάζουν 13 μέρες αργότερα.
Die orthodoxe Kirche Griechenlands akzeptierte im nächsten Jahr den Gregorianischen Kalender für alle Feiertage außer Ostern, das weiterhin mit dem Alten Kalender gefeiert wird. Die Osterkorrektur fand nicht statt, da viele Kreise der orthodoxen Kirche heftigen Widerstand zeigten, weil Papst Gregor die Reform des Kalenders vorschlug und es so gewesen wäre, als ob sein Primat anerkannt würde. Weihnachten und andere Feiertage sind wie in der katholischen Kirche üblich, mit Ausnahme der Orthodoxen die immer noch nach dem Alten Kalender gehen (siehe Berg Athos, Serbien; Russland usw.), die 13 Tage später feiern.
Το λάθος των 5 ημερών της Πανσελήνου
Der 5-Tagesfehler in der Berechnung des Vollmondes
Ένας Σεληνιακός μήνας, δηλαδή από Πανσέληνο σε Πανσέληνο, διαρκεί 29,53059 μέρες. Η Πανσέληνος για τους Ορθοδόξους υπολογίζεται από τον 19ετή κύκλο του Μέτωνα (5ος αι.π.Χ), που αντιστοιχεί σε 235 Πανσελήνους. Σήμερα με τις σύγχρονες μετρήσεις προέκυψε ένα λάθος του Μέτωνα μόνον 2,066 ωρών κάθε 19 έτη. Το σφάλμα συσσωρεύτηκε και τώρα έφτασε τις 5 μέρες περίπου. Η Ορθόδοξη Εκκλησία συνεχίζοντας να υπολογίζει τις Πανσελήνους με τον Μετωνικό Κύκλο, υπολογίζει κάθε Πανσέληνο 5 μέρες αργότερα από την πραγματική. Επομένως για την Ορθόδοξη Εκκλησία έχουμε ισημερία 13 μέρες αργότερα από την πραγματική και Πανσέληνο 5 μέρες αργότερα από την πραγματική.
Ein Mondmonat, d.h. von Vollmond zu Vollmond, dauert 29,53059 Tage. Der Vollmond für die Orthodoxen wird aus dem 19-Jahres-Zyklus von Metonas (5. Jahrhunder v. Chr.) berechnet, der 235 Vollmonde entspricht. Bei modernen Bemessungen trat ein Fehler von Metonas auf. Dies hat sich nun angesammelt und hat einen Unterschied von 5 Tagen erreicht. Die orthodoxe Kirche berechnet weiterhin den Vollmond nach dem Metonischen-Zyklus und berechnet jeden Vollmond 5 Tage später als den tatsächlichen. Bei der orthodoxen Kirche haben wir also einen Unterschied bei der Berechnung der Tagundnachtgleiche um 13 Tage später und bei der Berechnung des Vollmondes um 5 Tage später als in der Realität.
Με την ευκαιρία αυτή ας αναφέρουμε ότι λίγες ημέρες πριν, την Τρίτη 7 Απριλίου, λάβαμε ένα μήνυμα από τον απόφοιτό μας του 1974 Δημήτρη Σωτηρόπουλο, ο οποίος είναι Μάρτυρας του Ιεχωβά, και μας ενημέρωνε ότι την ημέρα εκείνη μετά την Δύση του ηλίου τήρησαν την πιο σημαντική επέτειο του έτους, την Ανάμνηση του Θανάτου του Ιησού Χριστού.
Bei dieser Gelegenheit, einige Tage zuvor, am Dienstag, den 07.April, erhielten wir eine Nachricht von unserem Absolventen von 1974, Dimitris Sotiropoulos, der Zeuge Jehovas ist, und teilte uns mit, dass sie an diesem Tag nach Sonnenuntergang, den wichtigsten Tag des Jahres ehrten, nämlich die Erinnerung an den Tod Jesus Christus.
Μία σημαντική έκθεση με τίτλο “Νεάπολις «κοιτίς αμεριμνησίας και νεότητος» 1855-1965” διοργανώνεται από τον Σύλλογο Αθηναίων στην Ελληνοαμερικάνικη Ένωση από τις 5 Μαρτίου έως τις 25 Μαΐου 2024.