Με την φράση αυτή του Αγγέλου Τερζάκη στον πρόλογο του βιβλίου του Φωκίωνος Δημητριάδη, “Σκιά πάνω από την Αθήνα”, Αθήνα, εκδ. Μαρή, 1970, ενθυμούμεθα πρίν από 80 χρόνια, ακριβώς τέτοια ημέρα, την 11ην Ιανουαρίου 1944, που άρχιζε η τελευταία, μα και πιό πικρή χρονιά της Κατοχής για τον τόπο μας. Την Τρίτη 11 Ιανουαρίου 1994, μία ηλιόχαρη ημέρα, συμμαχικά αεροσκάφη, αμερικανικά , ισοπέδωσαν άσκοπα και αναίτια τον Πειραιά. Αποτελεί η σημερινή ημέρα μία αποφράδα ημέρα για την νεώτερη ιστορία του Πειραιώς. Το μεγάλο φονικό έγινε στην Αγία Τριάδα, εκεί 800 οι νεκροί, εκατοντάδες οι θαμμένοι, τους ανέσυραν δέκα χρόνια αργότερα κατά τις εργασίες της κατασκευής του ναού.
Φέτος θα γίνουν ενθυμήσεις για τα 80χρονα από την λήξη της Κατοχής και την ίδρυση της ΠΕΕΑ. Όμως η χρονιά αυτή μας φέρνει στην θύμιση μόνον δυσάρεστα γεγονότα, πρίν από 80 χρόνια. Το Σάββατο 10 Ιουνίου 1944 η σφαγή του Διστόμου. Οι Ναζί κατακτητές εσκότωσαν ότι εύρισκαν, 228 άτομα, όλων των ηλικιών. Θα ακολουθήση η Καισαριανή, την Πρωτομαγιά , το μπλόκο της Κοκκινιάς τον Δεκαπενταύγουστο 1944, η Ηρώ Κωνσταντοπούλου, την 5ην Σεπτεμβρίου , η Λέλα Καραγιάννη στις 8 Σεπτεμβρίου και εν τέλει η Απελευθέρωση την 12ην Οκτωβρίου 1944 , όπου πιστέψαμε ότι τα βάσανα τελείωσαν και θα επέλθη η Σύνεση, η Γνώση και η Δικαιοσύνη, το ακαθόριστο όνειρο και ο μόνιμος πόθος των Ελλήνων. Την τραγούδησε εκείνη την ημέρα ο ανεπανάληπτος Σικελιανός
Τι σκίζει πιά το σάβανο/κι από τον τάφο βγαίνει/η Ελλάδα αναστημένη, /με νέο τρανό σπαθί…
Αγγέλου ΣΙΚΕΛΙΑΝΟΥ, Ελευθερία του 1944, Λυρικός βίος, τόμ. Γ΄, Αθήνα 1947, σ. 328.
Αλλά ακολούθησε ο αδελφοκτόνος σπαραγμός με την έναρξή του στα Δεκεμβριανά, 80 χρόνια πρίν.
Στην Κατοχή εκτός από την Αντίσταση υπήρξε και η άλλη πλευρά, αυτή των συνεργατών, των μαυραγοριτών. Δυστυχως δεν υπήρξε ΚΑΘΑΡΣΗ. Αυτή έχει την ικανότητα να την κάνη μόνον η θεϊκή πρόνοια, που ο πολεμιστής ποιητής προσφώνησε “της Δικαιοσύνης ήλιε νοητέ”. Καμμία φορά γίνεται και θαύμα. Μετά την πτώση του Μεσολογγίου ο Μορηάς συνθηκολόγησε με τον Αιγύπτιο . Νέμεσις έγινε ο Κολοκοτρώνης, που πέρασε με φωτιά και τσεκούρι τους προσκυνημένους στον κατακτητή-εισβολέα. Ο Γέρος του Μορηά δεν αναστήθηκε το 1944 και παντα αναμένομεν την Κάθαρση.
Δυστυχώς στην χώρα μας, που η λήθη αποτελεί ένα γεγονός βέβαιον, οι διάφοροι κατά καιρούς συνεργάτες των Γερμανών κατακτητών έλαβαν θέσεις ευθύνης. Αυτοί είμεθα οι Νεοέλληνες. Αναζητούμε ακόμη την ΣΥΝΕΣΗ, την ΓΝΩΣΗ, την ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ. Οι νεκροί των Τεμπών αναζητούν ακόμη ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ. Η ΣΥΝΕΣΗ έλειψε στο συμβάν αυτό, διότι ήταν απούσα η ΓΝΩΣΗ. Άλλωστε, δεν ίσχυσε το του Πλάτωνος “ο κατάλληλος άνθρωπος στην κατάλληλη θέση”.
Ευλογημένη και καλλίκαρπον χρονιά.
Υ. Γ. Την 11ην Ιανουαρίου 49 π.Χ. ο Ιούλιος Καίσαρ διέβη τον Ρουβίκωνα. Επήλθε ο εμφύλιος με τον Πομπήιο. Έτσι συνδυάζω στην μνήμη μου τα δύο αυτά γεγονότα, του Πειραιώς και τον Ρουβίκωνα, με την φράση του Καίσαρος, όπως μας την διέσωσε ο Πλούταρχος.
