Η Ελλάδα ακολουθεί τη διεθνή πρακτική, δεν κάνει ξεχωριστή πολιτική στον πολιτισμό

Ούτε ο Τσαϊκόφσκι κινδυνεύει να μην ξανακουστεί στη χώρα μας ούτε ο Ντοστογέφσκι πρόκειται να μείνει στα αζήτητα των βιβλιοπωλείων. Το διεθνές εμπάργκο αφορά οργανισμούς, ΜΜΕ και καλλιτέχνες που έχουν σχέσεις με τον Πούτιν, χρηματοδοτούνται από το ρωσικό κράτος ή είναι κομμάτι του μηχανισμού προπαγάνδας. Το Russia Today και το Sputnik είναι κρατικά μέσα, δεν προσφέρουν εναλλακτική ενημέρωση στα δυτικά ΜΜΕ. Αναπαράγουν την παραπληροφόρηση του καθεστώτος. Τα Μπολσόι επιζούν χάρη στην κρατική επιχορήγηση από τη Μόσχα. Συνεπώς η απώλεια εσόδων και ο αποκλεισμός των μπαλέτων από συμπράξεις και εμφανίσεις στο εξωτερικό είναι θεμιτά αντίποινα της διεθνούς κοινότητας για την πολιτική Πούτιν.

Η Αννα Νετρέμπκο έχει φωτογραφηθεί το 2014 με τον ηγέτη των φιλορώσων αυτονομιστών της Κριμαίας, κρατώντας τη σημαία της Νοβοροσίγια (Νέας Ρωσίας), της περιοχής πάνω από τη Μαύρη Θάλασσα, που καμία χώρα της διεθνούς κοινότητας δεν αναγνωρίζει. Οταν τότε δεχόταν να παίξει πολιτικά παιχνίδια και να συμμετάσχει στην αλυτρωτική εκστρατεία των ρωσόφωνων αποσχιστών, δεν είναι δυνατόν τώρα να διαμαρτύρεται για την πίεση που της ασκείται να αποκηρύξει τον Βλαντιμίρ Πούτιν και την εισβολή στην Ουκρανία. Η απλή, ουδέτερη αποδοκιμασία του πολέμου δεν είναι αρκετή. Ο πόλεμος δεν ξεκίνησε από παρθενογένεση ούτε η ευθύνη βαραίνει εξίσου και τις δύο πλευρές.

Η Ξένια Κουναλάκη δημοσίευσε ένα άρθρο της στην εφημερίδα “Καθημερινή”. Δείτε όλο το έρθρο…

ΤοΚέντρο Δημοσίου Διεθνούς Δικαίου-Athens PIL της Νομικής Σχολής του ΕΚΠΑ και το Ίδρυμα Μαραγκοπούλου για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΙΜΔΑ) διοργάνωσε διαδικτυακή εκδήλωση με θέμα «Ο πόλεμος στην Ουκρανία, οι ευρωπαϊκοί θεσμοί και τα ανθρώπινα δικαιώματα», στην οποία ομιλητές ήταν η Ντόρα Μπακογιάννη, ο Ευάγγελος Βενιζέλος και ο Γιώργος Κατρούγκαλος και συντονιστές ο Λίνος-Αλέξανδρος Σισιλιάνος και η Μαρία Γαβουνέλη

Δείτε την συζήτηση…

Ο ντράμερ των θρυλικών Socrates που έδειξε τη δεξιοτεχνία του στις πρωτοποριακές, για την εποχή, ενορχηστρώσεις του –από τον ιστορικό δίσκο των αδελφών Κατσιμίχα «Ζεστά ποτά» ως το άλμπουμ που μας σύστησε την Ελευθερία Αρβανιτάκη, και τόσα άλλα. Τι να πρωτοθυμηθεί κάποιος σε αυτή την πορεία που τελείωσε ξαφνικά…

Ναι, και Led Zeppelin και Queen και Μπι Μπι Κινγκ. Ομως θεωρούσε και τον Ακη Πάνου έναν από τους μεγαλύτερους μπλουζίστες όλων των εποχών. Από τους θρυλικούς για την ελληνική ροκ Socrates, από τα ντραμς, ξεκίνησε την πολυκύμαντη καριέρα του ο Νίκος Αντύπας. Μαζί με τον αξέχαστο κιθαρίστα Γιάννη Σπάθα και τον Αντώνη Τουρκογιώργη. Και ήταν εκείνος που έβαλε στον ρυθμό τής ροκ τους μια σφραγίδα, έναν άλλον ήχο «ελληνικότητας».

Ο Παύλος Αγγιανίδης αφιέρωσε αυτήν φορά το άρθρο του στον Νίκο Αντύπα. Δείτε το άρθρο…

Ο Άγγελος Κωβαίος δημοσίευσε ένα άρθρο του στο protagon.gr στις 6 Μαρτίου, το οποίο συνοδεύεται και απόμίαπολύ ενδιαφέρουσα εικόνα, όπως άλλωστε είναι και όλες οι εικόνες που συνοδεύουν τα κείμενα του protagon:

Διέξοδος από τον πόλεμο στην Ουκρανία δεν είναι ορατή, όμως ήδη ο κόσμος έχει αναδιαταχθεί. Δεν είναι απίθανο να παρακολουθούμε τα πρώτα στάδια μιας βίαιης ανατροπής όλων όσων (νομίζαμε ότι) ξέραμε τις τελευταίες δεκαετίες για την οικονομία, τις μετακινήσεις, την παραγωγή και τις συναλλαγές.

Οσο διαρκεί και μαίνεται ο πόλεμος στην Ουκρανία και όσο δεν φαίνεται πώς θα μπορούσε να τελειώσει και ποια θα είναι η διέξοδος (για όλους), πληθαίνουν και οι αναζητήσεις, αναλύσεις, εκτιμήσεις και σπέκουλες για τη νέα γεωπολιτική πραγματικότητα.

Δείτε το άρθρο…

Μπορούμε να παθαίνουμε υστερική τύφλωση όταν διαβάζουμε τη λέξη «επαναπροωθήσεις». Να παριστάνουμε ότι δεν ομιλούμε την αγγλική και δεν ξέρουμε τι σημαίνει «pushbacks». Να λέμε ότι τα δυτικά ΜΜΕ έχουν πάθει μαζική παράκρουση όταν μας κατηγορούν για παράνομες ενέργειες απώθησης των αιτούντων άσυλο. Οτι οι διεθνείς οργανισμοί παίζουν το παιχνίδι της Αγκυρας και του Ταγίπ Ερντογάν. Οτι το θέμα αφορά μόνο τους δικαιωματιστές, τις «αδιαφανώς χρηματοδοτούμενες» ΜΚΟ και τους ακτιβιστές.

Η Ξένια Κουναλάκη αρθρογραφεί στην εφημερίδα “Καθημερινή” για τις επαναπροωθήσεις.

Δείτε όλο το άρθρο της24.02.2022…

Ο Γιάννης Βαληνάκης έδωσε στον ΑΝΤ1 και τον Νίκο Χατζηνικολάου μία συνέντευξη με άξονα το ερώτημα “τι πρέπει να διδαχθούμε από τη ρώσικη εισβολή”

Δείτε την συνέντευξη…

Ο Ερντογάν και ο Πούτιν έδειξαν με τις πράξεις τους ότι δεν συμμερίζονται την πεποίθηση ότι οι πόλεμοι δεν πρέπει να έχουν θέση στην πολιτική.

«Οι συγκρίσεις κουτσαίνουν» λέμε στη γλώσσα μου. Στη Γερμανία, οι συγκρίσεις με τον Αντολφ Χίτλερ παραβιάζουν την «πολιτική ορθότητα».

Η θέση της ιστορικής μοναδικότητας των εγκλημάτων των Ναζί είναι μέρος της λογικής του κράτους (Staatsräson) της μεταπολεμικής Γερμανίας.

Ένα άρθρο του Ρόναλντ Μαϊνάρντους, απόφοιτου του 1974,πρώην διευθυντή του ελληνικού προγράμματος της Deutsche Welle και πρώην επικεφαλής του γραφείου του Ιδρύματος Friedrich Naumann για την Ελευθερία (FNF) στην Τουρκία δημοσιεύτηκε στο ΒΗΜΑ την 1η Μαρτίου.Δείτε το άρθρο…

Ένα ενδιαφέρον άρθρο έγραψε προσφάτως (14.2.2022) στο site της DW ο δημοσιογράφος Γιάννης Παπαδημητρίου (’87) με τίτλο “Neue Gas-Pipelines sind keine Lösung“ το οποίο αναφέρεται στο φυσικό αέριο και εμμέσως συνδέεται με τα γεγονότα της Ουκρανίας.

Seit Jahren sucht der Südosten Europas nach Alternativen zu russischem Gas, etwa durch den Bau der israelisch-europäischen Pipeline Eastmed. Experten beurteilen die Vorhaben eher skeptisch.

Es war ein festlicher Moment. Im Januar 2020 unterzeichneten Griechenland, Israel und Zypern in Athen ein Grundsatzabkommen über den Bau der Mittelmeer-Gas-Pipeline Eastmed. Das Konzept: Ab 2025 liefert Israel aus dem östlichen Mittelmeer über eine 1900 Kilometer lange Unterwasser-Pipeline Erdgas nach Westeuropa. Italien ist Hauptabnehmer, sämtliche Staaten Südosteuropas kommen in den Genuss verbilligter Erdgas-Lieferungen.

Περισσότερα…

Η πρώην υπουργός Εξωτερικών τόνισε ότι θα πρέπει να συνεχιστούν οι προσπάθειες για ειρήνη χωρίς δυτική αλαζονεία»

Δύο σημαντικά λάθη έκανε ο Πούτιν -κατά την άποψη της Ντόρας Μπακογιάννη– σε ότι αφορά στην εισβολή στην Ουκρανία.

Αφενός πίστευε ότι θα βρει μια Ευρώπη αδύναμη και διαλυμένη. Αφετέρου υποτίμησε τον Ζελένσκι, θεωρώντας τον «καραγκιόζη».

Τελικά, βρέθηκε αντιμέτωπος με μια ενωμένη Ευρώπη και ένα ζωντανό ΝΑΤΟ, ενώ ο Ζελένσκι απεδείχθη ότι είναι σκληρό καρύδι. Άρα ο στόχος που είχε, να ρίξει την κυβέρνηση δεν επετεύχθη.

Δείτε το άρθρο στο in.gr…

Παρακολουθήσαμε με λύπη μας αυτό το εξαιρετικά δυσάρεστο γεγονός της σύλληψης της ηλικιωμένης κυρίας στο supermarket και την δημοσιότητα, που πήρε το γεγονός και μας ήρθε στο μυαλό μία μικρή ιστορία που είχε αναρτηθεί πριν από λίγο καιρό στο διαδίκτυο, την οποία αξίζει να διαβάσετε:

ΝΑ ΓΙΑΤΙ ΕΓΙΝΑ ΔΑΣΚΑΛΟΣ

Περπατούσε στους δρόμους μιας μεγαλούπολης. Είδε στο βάθος έναν ηλικιωμένο να κινείται με δυσκολία και να ξαποσταίνει σε ένα παγκάκι. Τον πλησίασε.- Δεν με θυμάστε; Ήμουν μαθητής σας.- Ναι, σε θυμάμαι σε είχα μαθητή στις πρώτες τάξεις του δημοτικού. Και τι κάνεις τώρα?- Διδάσκω. Με επηρεάσατε τόσο πολύ που ήθελα επίσης να σας μοιάσω.- Μα πως σε επηρέασα;- Μια μέρα ένας συμμαθητής μου ήρθε στην τάξη με ένα όμορφο ρολόι στο χέρι του.Το έβγαλε και το έβαλε στο συρτάρι του γραφείου. Πάντα ονειρευόμουν να έχω ένα ρολόι σαν αυτό.Το έκλεψα. Το αγόρι ήρθε με δάκρυα και παραπονέθηκε για κλοπή. Κοιτάξατε γύρω μας και είπατε:”Όποιος πήρε το ρολόι αυτού του αγοριού, παρακαλώ να το επιστρέψει” – Αισθάνθηκα πολύ ντροπιασμένος, αλλά δεν ομολόγησα. Πήγατε στην πόρτα, την κλειδώσατε και μας είπατε όλοι να ευθυγραμμιστούμε κατά μήκος του τοίχου λέγοντας:”Πρέπει να ελέγξω όλες τις τσέπες σας με μια προϋπόθεση ότι όλοι θα κλείσετε τα μάτια σας. “Υπακούσαμε και ένιωθα ότι αυτή ήταν η πιο δύσκολη στιγμή της μέχρι τότε σύντομης ζωής μου.- Πήγατε από μαθητή σε μαθητή…Όταν βγάλατε το ρολόι από την τσέπη μου, συνεχίσατε να προχωράτε στο τέλος της σειράς.Τότε είπατε:«Παιδιά, όλα εντάξει. Μπορείτε να ανοίξετε τα μάτια σας και να επιστρέψετε στα θρανία σας”. Επιστρέψατε το ρολόι στον συμμαθητή μου και δεν είπατε άλλη λέξη σχετικά με αυτό το περιστατικό.Έτσι, εκείνη την ημέρα σώσατε την τιμή και την ψυχή μου.Δεν με κρίνατε ως κλέφτη και ψεύτη.Δεν με ενοχλήσατε ούτε μου μιλήσατε για αυτό το επεισόδιο. Με την πάροδο του χρόνου, κατάλαβα γιατί. Διότι, ως αληθινός δάσκαλος, δεν θέλατε να αμαυρώσετε την αξιοπρέπεια ενός παιδιού. Να γιατί έγινα δάσκαλος. Για λίγο έμειναν σιωπηλοί.- Μάλλον δεν θυμόσαστε αυτό το επεισόδιο. Ο γέρος τον κοίταξε στα μάτια.- Μόλις τώρα μαθαίνω ότι ήσουν εσύ. Την ώρα που έψαχνα τις τσέπες σας είχα κι εγώ τα μάτια μου κλειστά…

Δείτε και την είδηση όπως αναρτήθηκε στην iefimerida…

Eίναι γνωστό ότι ο Βλαντιμίρ Πούτιν είναι ο δημοφιλέστερος ξένος ηγέτης στην Ελλάδα. Η (διακομματική) αποδοχή του άλλοτε φθίνει και άλλοτε αυξάνεται, ανάλογα με τη χρονική συγκυρία. Παραμένει όμως πάντα πρώτος στον κατάλογο των διεθνών προσωπικοτήτων που θαυμάζουν οι Ελληνες, και είμαι σίγουρη ότι στη διάρκεια της πρόσφατης ουκρανικής κρίσης το ποσοστό των οπαδών του διευρύνθηκε. Το αντιλαμβάνεται κανείς από τον ενθουσιασμό που προκαλούν στη χώρα μας οι ειρωνείες του για την ημερομηνία εισβολής των ρωσικών δυνάμεων, η σημειολογία των μακριών, χρυσοποίκιλτων τραπεζιών και οι σκηνοθετημένοι διάλογοι με τους υφισταμένους του.

Μην ξεχνάμε ότι μόλις πριν από τρία χρόνια είχε ανακηρυχθεί επίτιμος διδάκτωρ από το Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Διαχείρισης Πολιτισμικών Αγαθών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, ως γνωστός λάτρης της ιστορικής ακρίβειας. Eνα από τα χαρακτηριστικότερα πρόσφατα επιτεύγματά του στον τομέα είναι το πόνημά του περί «Ιστορικής ενότητας Ρώσων και Ουκρανών» (2021), όπου ερμηνεύει κατά το δοκούν το παρελθόν για να αμφισβητήσει την εθνική ταυτότητα και κυριαρχία των Ουκρανών. Το γεγονός ότι ο Ρώσος πρόεδρος θεοποιείται από το υπερσυντηρητικό κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας είναι κατανοητό. Η πολιτική που ασκεί είναι αυταρχική, εθνικιστική και ιμπεριαλιστική έναντι της αντιπολίτευσης, των ΜΜΕ, των γειτόνων της χώρας του. Η ρητορική του είναι ομοφοβική και σεξιστική. Ακόμη και όταν μιλάει για την Ουκρανία και τη συμμόρφωσή της με τις συμφωνίες του Μινσκ, αναπαράγει όλα τα μισογυνικά κλισέ του περασμένου αιώνα: «Είτε σου αρέσει είτε όχι, είναι καθήκον σου, ομορφιά μου». Τι σχέση, όμως, μπορεί να έχουν τα αριστερά κόμματα με αυτήν την πολιτική κουλτούρα; Αρκεί ο παραδοσιακός αντιαμερικανισμός της ελληνικής Αριστεράς για να εξηγήσει το δέος που προκαλεί ο Πούτιν σε μεγάλο κομμάτι της;

Δείτε όλο άρθρο…

Την εκτίμηση πως η Ευρώπη με αφορμή την κρίση στην Ουκρανία πρέπει να χτίσει ένα σύστημα ασφαλείας το οποίο «οφείλει να λαμβάνει υπόψη και τη Ρωσία» εκφράζει η πρώην υπουργός Εξωτερικών, Ντόρα Μπακογιάννη, με συνέντευξή της στην «Κ». Παράλληλα εκφράζει την άποψη πως η Ευρώπη πρέπει να δει το ζήτημα της «μερικής απεξάρτησης από το ρωσικό αέριο».

“Ελπίζω ότι η νέα κατάσταση έτσι όπως διαμορφώνεται θα επιτρέψει στην Ευρώπη να συζητήσει πολύ σοβαρά ένα σύστημα ασφαλείας, το οποίο δεν θα αγνοεί τη Ρωσία.”

Η Ντόρα Μπακογιάννη έδωσε συνένετυξη εφ όλης της ύλης στην εφημερίδα Καθημερινή.

Δείτε την συνέντευξη στον Σταύρο Παπαντωνίου…

Ο πρώην υφυπουργός Εξωτερικών και καθηγητής Διεθνών Σχέσεων σχολιάζει ότι αμερικανική απροθυμία / αδυναμία αποτροπής αλλά και αποτελεσματικής αντίδρασης απέναντι στη χρήση βίας είναι τόσο εμφανής, που η άσκηση στρατιωτικής βίας από μια αποφασισμένη Μόσχα να προκύπτει ως η πιθανότερη έκβαση. Εκτιμά ωστόσο ότι δεν οδεύουμε προς τον Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ωστόσο, ότι θα πρόκειται για έναν υπερσύγχρονο πόλεμο ο οποίος θα έχει μοιραία σοβαρότατες -ίσως και ιστορικές- επιπτώσεις διεθνώς.

Ο Γιάννης Βαληνάκης έδωσε συνέντεξη στο CNN Greece στις 20 Φεβρουαρίου 2022.

Δείτε το άρθρο του Γιάννη Μανδαλίδη…

Ο Γιάννης Θεολογίτης μας παρουσιάσει το τελευταίο δοκίμιο τηςimte με τίτλο “Geostrategy in a World in Turmoil – Early 2022 Flashpoints”, με εστίαση στην ανάλυση των συνθηκών, πολιτικών θέσεων και παραμέτρων, προβλημάτων και ερωτημάτων, των κινδύνων και των πιθανών εκβάσεων της τρέχουσας κρίσης στην Ουκρανία, καθώς και τους ρόλους που διαδραματίζουν κυρίως η Ρωσία, η Ουκρανία, η ΕΕ ειδικότερα η Γερμανία, το ΝΑΤΟ και οι ΗΠΑ. Συνοπτικά αναφερόμαστε και στην Κίνα. Οι θέσεις και οι προβλέψειςαυτές, όπως αναφέρει, δεν θέτουν καμία αξίωση ότι τα περιγραφόμενα γεγονότα και οι εξελίξεις θα υλοποιηθούν ή ότι οι εκτιμήσεις μπορεί να είναι πιο έγκυρες από άλλες αναλύσεις.

Οι δημοσιεύσειςτης imte είναι ταυτόχρονα προσβάσιμες στην ιστοσελίδα της imte…

O σέρβος σούπερ σταρ έκανε λάθη και πιθανώς θα τα πληρώσει ακριβά. Αυτό όμως δεν τον κάνει «Μιλόσεβιτς», ούτε και επιτρέπει στον καθένα να λέει ό,τι του κατέβει. Διότι περισσότερο ίσως από οπουδήποτε αλλού, στην Ελλάδα ευδοκιμεί το σύνδρομο της ικανοποίησης από την έκπτωση των ειδώλων και των προτύπων.

Καθώς το σίριαλ με τον Τζόκοβιτς φαίνεται να τελειώνει με την τραγελαφική λήξη του επεισοδίου στην Αυστραλία και όλοι μοιάζουν να προετοιμάζονται για την συνέχεια, καλό θα είναι να κατανοήσουν διάφοροι τον ρόλο τους, τα μεγέθη τους και τις ικανότητες τους να επηρεάζουν εξελίξεις. Δεν χωρεί πολλή συζήτηση ως προς κάποια πράγματα. Ο Τζόκοβιτς έκανε λάθη. Όχι επειδή είναι ανεμβολίαστος, αυτό είναι δικαίωμα του. Κυρίως, επειδή προσπάθησε να κοροϊδέψει με τα πιστοποιητικά νόησης και τις ψευδείς δηλώσεις του. Αν το δει κανείς ψύχραιμα, κάπου εκεί η συζήτηση τελειώνει.

Ο Άγγελος Κωβαίος δημοσίευσε στις 18 Ιανουαρίου 2022 στο protagon.gr ένα άρθρο για τον Τζόκοβιτς, απόπου δανειστήκαμε και την πολύ έξυπνη φωτογραφία. Δείτε το άρθρο…

«Παιδιά, ας είμαστε ειλικρινείς, όσοι δεν έχετε κολλήσει ακόμη δεν είναι γιατί προσέχετε, είναι γιατί δεν έχετε φίλους», λέει ένα νέο meme, που απηχεί κάπως και την ελαφρότητα με την οποία αντιμετωπίζουμε πλέον τη μετάλλαξη «Ομικρον».

Το γεγονός ότι είναι εξόχως μεταδοτική, αλλά προκαλεί ήπια συμπτώματα (στους πλήρως εμβολιασμένους!), επιτρέπει τέτοιου είδους αναρτήσεις, πλακατζίδικες και άρα λυτρωτικές. Πληθαίνουν, άλλωστε, οι εκτιμήσεις ότι οδεύουμε προς το τέλος της πανδημίας, ότι δηλαδή το νέο στέλεχος είναι αυτό που θα καταστήσει τον νέο κορωνοϊό ενδημική νόσο.

Δείτε το άρθρο της Ξένια Κουναλάκη στην εφημερίδα “Καθημερινή” που δημοσιεύτηκε στις 7 Ιανουαρίου 2022…

Η Silke Wettach είναι γεννημένη το 1969 στην Καρλσρούη και φοίτησε Σχολή. Με έδρα τς Βρυξέλλες αρθρογραφεί από το 2002 στο WiWo (Wirtschafts Woche). Πρόσφατα, στις 18 Ιανουαρίου, δημοσίευσε ένα άρθρο της με τίτλο “Frau Metsola, räumen Sie auf im Europäischen Parlament!” σχολιάζοντας ένα σκάνδαλο που ξέσπασε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο:

Gerade erst wurde ein neuer Skandal bekannt. Rainer Wieland, Vizepräsident des Europäischen Parlaments (EP), hat sein Büro für 600.000 Euro auf Kosten des Steuerzahlers renoviert.

Δείτε τα άρθρα της Silke Wettach…

Ο Τάσος Γιαννίτσης συμμετείχε σε ένα αφιέρωμα της εφημερίδας “Τα Νέα” με τίτλο “Η επόμενη ημέρα με την Τουρκία” στο οποίο συμμετείχαν έξι Υπουργοι Εξωτερικών και ανάμεσά τους και ο Γιάννης Βαληνάκης. Ο τίτλος του άρθρου είναι “2022: οι προκλήσεις της ελληνικής διπλωματίας” και δημοσιεύτηκε στις 15 Ιανουαρίου 2022.

Η αναφορά στις προκλήσεις τις διπλωματίας σημαίνει συνήθως αναφορά στα θέματα εξωτερικής πολιτικής και, κυρίως, στα ζητήματα των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Ομως, μια τέτοια μονοδιάστατη προσέγγιση είναι πολύ περιοριστική, ιδίως στο περιβάλλον της σημερινής διεθνούς πραγματικότητας. Η διπλωματία δεν ταυτίζεται με την εξωτερική πολιτική, ούτε με το υπουργείο Εξωτερικών. Αποτελεί κρίσιμο εργαλείο και άλλων πολιτικών, και, κυρίως, πολιτικών που έχουν να αντιμετωπίσουν κοινά παγκόσμια ή περιφερειακά προβλήματα, για τα οποία απαιτούνται συνεννοήσεις, διαπραγματεύσεις ή διαβουλεύσεις περισσότερων χωρών. Προφανώς υπάρχει ένας κρίσιμος σύνδεσμος μεταξύ όλων αυτών: ότι στοχεύουν στην ενίσχυση των εθνικών συμφερόντων.

Το 2022, η τυπική ελληνική διπλωματία θα βρίσκεται αντιμέτωπη με τα γνωστά μεγάλα ζητήματα: τις εξελίξεις στην Τουρκία, τις κινήσεις της Τουρκίας στα θέματα που αφορούν την Ελλάδα, τις ενέργειές της στον ευρύτερο γεωπολιτικό της χώρο, τις κινήσεις της στην Κύπρο, τις εσωτερικές εξελίξεις στην Κύπρο την ίδια, όπου το 2023 θα γίνουν προεδρικές εκλογές – όπως και στην Τουρκία – και, συνεπώς, θα τεθούν επί τάπητος πολλά θέματα από όλες τις ενδιαφερόμενες πλευρές. Το διπλωματικό και πολιτικό αυτό παίγνιο περιλαμβάνει πολλά: τις κεντρικές και σταθερές θέσεις, τις διαπραγματευτικές θέσεις, τις πολιτικές θέσεις για εσωτερική κατανάλωση, το στοιχείο της υπερβολής και της θέασης. Στην ουσία, το διπλωματικό σκηνικό αποκτά ένταση όταν οι εξελίξεις είναι δυναμικές και πρόκειται να οδηγήσουν σε κομβικά ζητήματα. Υπάρχει τέτοια πρόβλεψη για το 2022; Οι πιθανότητες είναι μάλλον αρνητικές. Ανάλογα με τις κινήσεις που κάθε πλευρά θα επιλέξει, θα μπορούσαν να υπάρξουν και κρίσεις, πιστεύω όμως με τη μορφή ελεγχόμενων εντάσεων και όχι εύφλεκτων καταστάσεων.

Εκεί όπου πιθανόν οι διπλωματικές προκλήσεις αποδειχθούν πιο άμεσες είναι στον βαλκανικό χώρο. Κόσοβο και Βοσνία εξελίσσονται αργά σε πεδία αντιπαράθεσης, που, είτε εκφραστεί σύντομα είτε όχι, δεν θα πάψουν να αποτελούν εν δυνάμει πηγές κινδύνων και πολιτικής αποσταθεροποίησης της περιοχής. Επίσης, στη Βόρεια Μακεδονία κυριαρχεί ένα πολύ ευμετάβλητο σκηνικό. Η Ελλάδα έχει κάθε συμφέρον να καλλιεργεί, σταθερά και όχι περιστασιακά, ισχυρές και εποικοδομητικές σχέσεις με τους βόρειους γείτονές της, τόσο γιατί αυτές καθαυτές έχουν αξία, όσο και για λόγους που σχετίζονται με το ανατολικό της μέτωπο, αλλά και γιατί της προσδίδει πρόσθετα πλεονεκτήματα στην ΕΕ.

Ωστόσο, δεν θεωρώ, ότι η διπλωματία στα σημαντικά θέματα εξωτερικής πολιτικής πρέπει να μονοπωλήσει τις δυνάμεις μας. Σε έναν κόσμο με σοβαρές ανατροπές, νέες συλλογικές απειλές και διογκούμενες εντάσεις, πολλές μορφές διπλωματίας είναι αναγκαίες (ανάπτυξη πρωτοβουλιών, προώθηση συνεννοήσεων, κατανόηση των πολλαπλών συμφερόντων που έχουν οι ενδιαφερόμενοι, προετοιμασία για δύσκολες και χρονοβόρες διαδικασίες επεξεργασίας νέων κανόνων και ισορροπιών). Πολύ επιλεκτικά, θα αναφερθώ σε ζητήματα, τα οποία επίσης θα έπρεπε να αποτελούν προτεραιότητα διπλωματικών πρωτοβουλιών, προκειμένου να εξυπηρετηθούν καίρια συμφέροντα της χώρας.

Στην πρώτη θέση βρίσκεται η κλιματική αλλαγή. Η διπλωματία της κλιματικής αλλαγής θα είχε δύο άξονες. Ο πρώτος σχετίζεται με τις διεθνείς διαβουλεύσεις και αποφάσεις σε παγκόσμιο, πολυμερές, επίπεδο. Σε κάποιον βαθμό η χώρα από τα πράγματα είναι αναγκασμένη να παίρνει θέσεις στις διαδικασίες αυτές, έστω και ατελείς. Ο δεύτερος, όμως, σχετίζεται με επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής που αγγίζουν περισσότερες από μία χώρες σε μια γεωγραφική περιφέρεια. Η Ελλάδα θα είχε κάθε συμφέρον να ενισχύσει σοβαρά τη διπλωματία της κλιματικής αλλαγής και να συνεργαστεί με τις άλλες χώρες των Βαλκανίων, την Κύπρο και χώρες της Ανατολικής και Νοτιοανατολικής Μεσογείου, ακόμα και με την Τουρκία. Στόχοι θα ήσαν ο εντοπισμός σοβαρών κοινών επιπτώσεων, πιθανές περιφερειακές πολιτικές αντιμετώπισής τους, συμπράξεις σε κοινούς μηχανισμούς που θα καλύπτουν ευρύτερες ανάγκες της περιοχής. Η συμμετοχή της Ελλάδας στην ΕΕ αποτελεί ένα ενδιαφέρον πλεονέκτημα για τη χώρα, ιδίως από τη σκοπιά της χρηματοδότησης πρωτοβουλιών.

Το δεύτερο πλέγμα θεμάτων αφορά την ΕΕ. Mέσα στο 2022 προβλέπεται να ληφθούν αποφάσεις με σοβαρό αντίκτυπο για την Ελλάδα. Η ευρωπαϊκή νομισματική πολιτική, το ύψος των επιτοκίων, ο τρόπος μέτρησης του δημόσιου χρέους, η άμεση και έμμεση στήριξη της ελληνικής οικονομίας από την ΕΕ ήδη περιλαμβάνονται σε διαδικασίες σε εξέλιξη. Iσως αυτά δεν είναι τόσο αντικείμενο διπλωματίας, αλλά το πώς συμμετέχει η χώρα από ουσιαστική άποψη στις ευρωπαϊκές διαδικασίες για τις εξελίξεις. Oμως, δεν είναι και ανεξάρτητα ζητήματα.

Το τρίτο πεδίο αφορά την ενεργειακή διπλωματία, που βεβαίως δεν είναι μόνο διπλωματία των «αγωγών». Οι εκρηκτικές ανακατατάξεις και μεταβολές στις μορφές και ροές της ενέργειας, με κρίσιμες εσωτερικές (και περιφερειακές) επιπτώσεις αναδεικνύουν τη διπλωματία στα ενεργειακά, και όχι μόνο για ορυκτά καύσιμα, σε σημαντικό εργαλείο. Μέχρι στιγμής, τα επίκεντρα της ενεργειακής διπλωματίας της χώρας δεν ευτύχησαν: αγωγός Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολης, αγωγός EastMed, ανύπαρκτα μεγάλα πετρελαϊκά κοιτάσματα αναδείχθηκαν κατά καιρούς ως μεγάλα ζητήματα, ικανά να μαγέψουν πολιτικά την εσωτερική κοινή γνώμη και τους συνωμοσιολόγους, αλλά όλα κατέρρευσαν. Η «ενεργειακή διπλωματία» καλείται να καλύψει πολύ πιο σύνθετα πεδία από τους αγωγούς και τις γεωτρήσεις. Προωθημένες διακρατικές συνέργειες μεταξύ χωρών που κινούνται στο μεσαίο ή και πιο χαμηλό επίπεδο των τεχνολογικών ικανοτήτων θα μπορούσαν να στηρίξουν νέες μορφές πολιτικής συνεργασίας και ενδιαφέροντα αποτελέσματα στην επίλυση κοινών προβλημάτων.

Θα αναφέρω και τη μετανάστευση. Δεν αναφέρομαι στις σημερινές μορφές μετανάστευσης, αλλά στις μεγάλες ροές που θα προκαλέσει η κλιματική αλλαγή και στις παγκόσμιες εντάσεις που είναι ήδη αισθητές. Μια τέτοια εξέλιξη δεν αντιμετωπίζεται με δομές ή ακταιωρούς. Θα χρειαστούν ευρύτερες κινήσεις με ισχυρό διπλωματικό υπόβαθρο. Οταν φτάσουμε σε τέτοιες συνθήκες, θα είναι αργά για να σκεφτούμε πόσο χρήσιμη θα ήταν η έγκαιρη ανάπτυξη μιας διπλωματίας στο πεδίο αυτό, η οποία θα είχε προσπαθήσει να βρει κοινούς κανόνες και τρόπους αντιμετώπισής τους στην ευρύτερη περιοχή ή και τρόπους που θα ακυρώνουν εκβιαστικές πολιτικές τύπου Τουρκίας ή Λευκορωσίας.

Οι προκλήσεις της διπλωματίας δεν εξαντλούνται στα παραπάνω. Προσπάθειες προσέγγισης με κοινωνίες που έχουν συγγενείς ιστορικές καταβολές, όπως γύρω από τη Μεσόγειο, σε έναν κόσμο εντεινόμενων αντιθέσεων, κοινών απειλών και κοινών ανατροπών, θα έκαναν συλλογικές αντιμετωπίσεις πιο αποτελεσματικές από μεμονωμένες κινήσεις. Ενα τέτοιο σύνολο πρωτοβουλιών μάλιστα θα διαμόρφωνε με τον χρόνο μια πιο στενή σχέση της χώρας στη ΝΑ Μεσόγειο και τα Βαλκάνια, με επιπτώσεις και για τη θέση της στην ΕΕ την ίδια.

Ισχυρή και αποτελεσματική διπλωματία έχει μία προϋπόθεση: χώρα με ισχύ, αξιοπιστία και διορατικότητα, χωρίς τυχάρπαστες επιλογές, με ικανότητα αξιοποίησης των σύγχρονων τεχνολογιών, με δυνατή μνήμη της ιστορίας της διπλωματίας γενικά, και με πρόσωπα εγγυημένων ικανοτήτων.

Ο Γιάννης Βαληνάκης συμμετείχε σε ένα αφιέρωμα της εφημερίδας “Τα Νέα” με τίτλο “Η επόμενη ημέρα με την Τουρκία” στο οποίο συμμετείχαν έξι Υπουργοι Εξωτερικών και ανάμεσά τους και ο Τάσος Γιαννίτσης. Ο τίτλος του άρθρου είναι “Πόσο ρεαλιστική είναι μια τουρκική επίθεση;” και δημοσιεύτηκε στις 15 Ιανουαρίου 2022.

Το 2022 θα είναι λογικά μια ακόμη πιο δύσκολη χρονιά για τα ελληνο-τουρκικά και το Κυπριακό — τη ραχοκοκαλιά της εθνικής στρατηγικής. Η εκθετικά κλιμακούμενη επιθετικότητα της Τουρκίας αναπτύσσεται σε ένα ασταθές διεθνές περιβάλλον που συχνά αφήνει ατιμώρητες τις επεκτατικές τάσεις και υβριδικές επιθέσεις. Οι ΗΠΑ αποσύρονται από τον ρόλο του παγκόσμιου χωροφύλακα και η πολυφωνική ΕΕ παραλύει μέσα σε εσωτερικές διχόνοιες. Καίριες δυτικές αξίες απειλούνται από αυταρχικές μεγαλομεσαίες Δυνάμεις που διαβλέπουν παράθυρο ευκαιρίας για περιφερειακή ηγεμόνευση. Τι μπορούμε υπό αυτές τις συνθήκες να περιμένουμε στα λεγόμενα «εθνικά» μας θέματα το 2022;

Δείτε όλο το άρθρο…

Λίγο πριν συμπληρωθούν τα 200 χρόνια από την κήρυξη της Επανάστασης του 1821 ο Άγγελος Κωβαίος δημοσίευσε ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο για τον Καποδίστρια:

Ποιος ήταν ο προεπαναστατικός ρόλος του πρώτου κυβερνήτη, πέραν όσων είναι γνωστά ή εικάζονται; Μήπως ήταν και ο συντάκτης της «βίβλου» των Φιλικών; Μία νέα εργασία πείθει με πολλούς τρόπους για αυτό το ενδεχόμενο.

Πρόκειται μέχρι σήμερα περί κειμένου «αγνώστου πατρός». Εξ ου και «ΠΑΡΑ ΑΝΟΝΊΜΟΥ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΟΣ». Το γιατί το έργο δεν αξιολογείται διαχρονικά όπως θα του άξιζε, μπορεί και να εξηγείται από το περιεχόμενο του, ίσως και από άλλες παραμέτρους. Περιλαμβάνει όχι και τόσο ευχάριστες αναφορές στη σχέση κράτους και κλήρου, προτάσεις για το πολίτευμα του νέου κράτους («καληωτέρα η Νομαρχική διοίκησις», η διακυβέρνηση με την ισχύ των νόμων), σχόλια για την ταξική διάρθρωση και το ρόλο των αρχόντων, κ.ά. Παρά ταύτα, ήταν το απόλυτο εγχειρίδιο των Φιλικών και ενδεχομένως, δίχως αυτό να μην υπήρχε καν η Επανάσταση, ή πάντως να είχε διαφορετικά χαρακτηριστικά και άλλη έκβαση.

Δείτε το άρθρο…