Με άρθρο της στην ηλεκτρονική σελίδα NOMIKI BIBLIOTHIKI Daily (24/3/2024), η νομικός και ιστορικός Λύντια Βελισσαρίου – Τρίχα (’67) γράφει για την Επανάσταση και τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο. Σημειώνεται ότι σύντομα θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Πατάκη το βιβλίο της συγγραφέως για τη βιογραφία του Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου.

Περισσότερα…

Σε νέα μετάφραση της Έμης Βαϊκούση (’76) κυκλοφόρησε προσφάτως ο “Γαλάζιος Άγγελος“, το σημαντικό μυθιστόρημα του Heinrich Mann (εκδόσεις Ίνδικτος).

Ο καθηγητής Ράας, εργάζεται σε ένα λύκειο και είναι ο τυπικός, παλαιών αρχών αυστηρός δάσκαλος, που ζει μια άχαρη και άδεια ζωή. Δεν ξέρει τίποτα άλλο από σπίτι-δουλειά και το αντίστροφο. Ο συνδυασμός του δράματος του καταπιεσμένου καθηγητή, του κυνισμού με τον οποίο τον χειρίζεται η Λόλα την οποία έχει γνωρίσει σε ένα καμπαρέ, η αντίθεση του αυστηρού περιβάλλοντος του σχολείου και του βρώμικα αισθησιακού περιβάλλοντος του καμπαρέ, συνθέτουν μία ατμόσφαιρα εκρηκτική, ακραία όσο και μαγευτική.

Στο ένθετο «Β2/Βιβλία» της εφημερίδας «Το Βήμα» που κυκλοφόρησε την Κυριακή 14 Ιανουαρίου 2024, δημοσιεύτηκε κείμενο του βιβλιοκριτικού Γρηγόρη Μπέκου για τον Γαλάζιο Άγγελο με τίτλο “Η πτώση ενός τυράννου“.

Πληροφορίες για το βιβλίο…

Ο τόμος “ΤΟ ΠΝΕΥΜΑ ΠΡΩΤΟΞΑΔΕΛΦΟΣ ΤΟΥ ΓΙΑΚΩΒΙΝΙΣΜΟΥ -Κείμενα αφιερωμένα στον Χρήστο Χατζηιωσήφ” γράφτηκε από τριάντα τέσσερις συγγραφείς και εκδόθηκε από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης προς τιμήν του Καθηγητή Ιστορίας Χρήστου Χατζηιωσήφ, ο οποίος γεννήθηκε το 1947 στην Αθήνα και αποφοίτησε από τη Γερμανική Σχολή το 1965.

Σπούδασε νομική, πολιτική οικονομία και ιστορία στην Αθήνα, τη Χαϊδελβέργη και το Παρίσι, εργάστηκε για ένα διάστημα στις δύο τελευταίες πόλεις και από το 1983 εγκαταστάθηκε στο Ρέθυμνο, όπου ζει και δουλεύει μέχρι σήμερα. Δίδαξε νεότερη και σύγχρονη ιστορία (1983–2014) στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης, του οποίου από το 2015 είναι ομότιμος καθηγητής. Ήταν διευθυντής (2010–2016) στο Ινστιτούτο Μεσογειακών Σπουδών του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας, συμμετέχει σε πλήθος επιστημονικών φορέων για τις ιστορικές και γενικότερα τις ανθρωπιστικές σπουδές στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, ενώ διευθύνει τη σειρά «Ιστορία και Κοινωνία» των Πανεπιστημιακών Εκδόσεων Κρήτης.

Τα κείμενα του βιβλίου αρθρώνονται σε τρία μέρη με βάση το περιεχόμενό τους. Το πρώτο μέρος περιλαμβάνει μελέτες που επικεντρώνονται στους θεσμούς, τις ιδεολογίες και τις πολιτικές και αναφέρονται σε διάφορες ιστορικές περιόδους που εκτείνονται από τον 18ο έως τον 21ο αιώνα. Το δεύτερο συγκεντρώνει κείμενα που ασχολούνται με την πολιτική στη συνάφειά της με την οικονομία και την κοινωνία και παρουσιάζουν αντίστοιχη χρονολογική ποικιλία. Το τρίτο μέρος περιέχει συμβολές για την ιστοριογραφία και τις θεωρητικές πλευρές της δουλειάς του ιστορικού και εύλογα παρουσιάζει τις μεγαλύτερες αποκλίσεις στη χρονολογική εστίαση των κειμένων, η οποία μετατοπίζεται από την πρώιμη αρχαιότητα μέχρι τη σύγχρονη περίοδο.

Επιμέλεια του τόμου: Άννα Μαχαιρά, Στρατής Μπουρνάζος, Λήδα Παπαστεφανάκη. Περισσότερα…

Κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις “Στοχαστής” το βιβλίο του Alexander von Humboldt σε μετάφραση του Λευτέρη Ρούσσου, απόφοιτου του 1969.

Η παρούσα έκδοση του μνημειώδους έργου του Αλεξάντερ φον Χούμπολντ, συμπίπτει με την συμπλήρωση 40 ετών από την κυκλοφορία του πρώτου βιβλίου της σειράς “Ταξίδια – Ανακαλύψεις”. Η επικέντρωση του ενδιαφέροντός μας στην έκδοση του έργου του, παντελώς αγνώστου στην Ελλάδα, έχει ως υπόβαθρο την πεποίθησή μας ότι ο Χούμπολντ αποτελεί μια ξεχωριστή περίπτωση που συμπυκνώνει τα κύρια χαρακτηριστικά του νέου τύπου ανθρώπου που έβγαινε από την Αναγέννηση και τον Διαφωτισμό και που τα επιστημονικά του ενδιαφέροντα ξεπερνούν το επίπεδο της ιστορίας και γεωγραφίας και καλύπτουν και πεδία των φυσικών, θετικών και άλλων επιστημών.

Ο Χούμπολντ ως ένας από τους εκπροσώπους του διάσημου κύκλου της Βαϊμάρης, είναι ο χαρακτηριστικός τύπος ανθρώπου, που συνδύαζε την ευρυμάθεια με την επιστημονική διάθεση, την οξεία παρατηρητικότητα με την ικανότητα να συνδυάζει την λεπτομέρεια, το επιμέρους με το γενικό, την αξεδίψαστη και αδηφάγα διάθεσή του να πληροφορηθεί και να μάθει για όλους τους τομείς του επιστητού και πάνω απ’ όλα, να προβληματίζεται και να ερευνά ό,τι δεν συμφωνούσε ή ταίριαζε με τις μέχρι τότε σχηματισμένες πεποιθήσεις του.

Οι ρηξικέλευθες απόψεις του για την δουλεία, όπου, όπως σημειώνει χαρακτηριστικά: “Φεύγοντας από την Αμερική, διατήρησα την ίδια απέχθεια κατά της δουλείας που είχα διαμορφώσει για αυτήν στην Ευρώπη.”, είναι το ίδιο αποφασιστικές όταν μιλάει για την Επανάσταση του 1821, τονίζοντας: “Θα μπορούσα να προσθέσω τις σφαγές της Χίου, των Ψαρών και του Μεσολογγίου, έργα βαρβάρων της ανατολικής Ευρώπης που οι πολιτισμένοι λαοί της δύσης και του βορρά δεν θεώρησαν ότι θα έπρεπε να αποτρέψουν.”.

Ο Χούμπολντ, μεταξύ του 1799 και του 1804, θα πραγματοποιήσει ένα μακρύ οδοιπορικό στην Λατινική Αμερική. Στην προσωπική του αυτή οδύσσεια θα διασχίσει χιλιάδες χιλιόμετρα άγριας γης, θα παρατηρήσει βροχή μετεώρων, θα εντοπίσει για πρώτη φορά το πτηνό Γκουατσάρο, θα έρθει σε επαφή με αυτόχθονες ινδιάνικες φυλές και με επικίνδυνα ηλεκτροφόρα χέλια, θα σκαρφαλώσει στις παγωμένες κορυφογραμμές των Κορδιλλιέρων, θα έρθει αντιμέτωπος με το μεγαλείο των ηφαιστείων Πιτσίντσα και Τσιμποράσο σε υψόμετρο 5.878 μέτρων, θα ερευνήσει τις πηγές του απέραντου Αμαζονίου… Η περιγραφή του ταξιδιού του γράφτηκε και δημοσιοποιήθηκε σ’ ένα μνημειώδες σύνολο, χιλιάδων σελίδων, σε περίοδο πάνω από είκοσι ετών, μέρος του οποίου αποτελεί και η παρούσα έκδοση.

Ένα βιβλίο-ποταμός, απλωμένο πάνω στις απέραντες εκτάσεις και τα πελώρια ποτάμια της ανεξάντλητης σε φυσικό πλούτο και ομορφιά Λατινικής Αμερικής, μια ταξιδιωτική, ιστορική και επιστημονική κατάθεση που δεν αφορά μόνο τους ρέκτες της ιστορίας των ανακαλύψεων ή της εξέλιξης των ιδεών, αλλά και κάθε φιλίστορα αναγνώστη που θέλει ουσιαστικά να διευρύνει τις γνώσεις του στο μεγάλο οδοιπορικό πάνω στον πλανήτη γη. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περισσότερα…

Οι Εκδόσεις της Εστίας προσκαλούν την Τετάρτη 7 Φεβρουαρίου 2024 στις 19.00 στην Βιβλιοθήκη του Ινστιτούτου Γκαίτε σε μία συζήτηση με αφορμή το βιβλίο της Πέτρα Χαρτ: “ΤΗΛΕΑΓΑΠΗ“, που μετέφρασε η Έμη Βαϊκούση

Το βιβλίο θα συζητήσουν με την συγγραφέα:

η Μάρω Κακριδή, Γλωσσολόγος, και

η Έμη Βαϊκούση, Φιλόλογος – μεταφράστρια

Στην Τηλεαγάπη η Πέτρα Χαρτ –εμβληματική φυσιογνωμία του παγκόσμιου εκδοτικού τοπίου– περιγράφει τις εμπειρίες της στα μεγάλα κέντρα υψηλής τεχνολογίας της Καλιφόρνιας, στη Σίλικον Βάλεϊ και τις πανεπιστημιουπόλεις Μπέρκλεϊ και Στάνφορντ. Οι τακτικές υπερατλαντικές επισκέψεις της γιαγιάς σε παιδιά και εγγόνια στην Καλιφόρνια δεν συμβάλλουν απαραίτητα στην εξοικείωση με τη ζωή και το εκεί εργασιακό περιβάλλον. Φταίει άραγε η ηλικία της, φταίει το ότι είναι πολύ Ευρωπαία, πολύ καλλιεργημένη, ένας αληθινός «βιβλιοπόντικας»; Η συγγραφέας περιγράφει με αυτοσαρκαστική διάθεση τις σχέσεις μεταξύ των γενεών, μεταξύ των διαφορετικών τρόπων ζωής και συμπεριφοράς. Η ζωή μιας οικογένειας σε δυο ηπείρους, τεράστια πρόκληση από μόνη της, μεταβάλλεται επώδυνα τον καιρό της πανδημίας. Η Γερμανίδα γιαγιά μοιράζεται την ειδική αυτή εμπειρία με εκατομμύρια άλλες οικογένειες σ’ όλον τον κόσμο.

Οι προσωπικές εντυπώσεις συμπληρώνονται με αναδρομές στην επαγγελματική της ζωή στην παγκόσμια αγορά του βιβλίου. Γιατί όμως τα επαγγελματικά ταξίδια στο Πεκίνο, τη Βηρυτό και την Καλκούτα ήταν πιο διαχειρίσιμα απ’ ό,τι η ζωή στην Καλιφόρνια;

Η Τηλεαγάπη είναι ένα βιβλίο που εγείρει προβληματισμούς για τα βιοτικά και επαγγελματικά σχήματα στην εποχή της παγκοσμιοποίησης. Είναι επίσης ένα βιβλίο πάνω στην ευγενή διάδοση της υψηλής ευρωπαϊκής λογοτεχνίας και κουλτούρας παγκοσμίως. Η Πέτρα Χαρτ είναι η ιδεώδης πολιτισμική γέφυρα σ᾽ έναν δύσκολο κι επικίνδυνο σύγχρονο κόσμο· μια γυναίκα που περνάει τη ζωή της χτίζοντας και συνδέοντας μακρινούς πολιτισμούς με την ουσία της ζωής.

Η Πέτρα Χαρτ, γεννημένη το 1954 στη Φραγκφούρτη, ζει στο Βερολίνο και στο Μάνχαϊμ. Εργάστηκε επί σαράντα χρόνια σε διάφορους εκδοτικούς οίκους, στον τομέα των πνευματικών δικαιωμάτων και των εκδοτικών αδειών.

Παρουσίαση του βιβλίου της Άννας Φιλίνη (63) “Γυναίκες στην πρωτοπορία της τέχνης” στις ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ, Αγίας Ειρήνης 17 Μοναστηράκι στην Παρασκευή 11/1/2013 στις 8μ.μ.

Παρουσιάζουν:

η ζωγράφος Κλεοπάτρα Δίγκα, ο ιστορικός τέχνης Νίκος Δασκαλοθανάσης, η πανεπιστημιακός Μαρία Στρατηγάκη

Συντονίζει η δημοσιογράφος Πόλυ Κρημνιώτη

Θα ακολουθήσει συζήτηση

Η Έμη Βαϊκούση (76), φιλόλογος και μεταφράστρια και η Εύη Πάσχου (73), ψυχίατρος παρουσίασαν το μυθιστόρημα του Hans Fallada “Ο πότης” (εκδόσεις Κίχλη) την Τετάρτη 13 Μαρτίου στη Βιβλιοθήκη της Σχολής. Όταν πήραμε την πρόσκληση θεωρήσαμε ότι θα παρακολουθούσαμε μία παρουσίαση ενός βιβλίου ενός συγγραφέα άγνωστου στο ευρύ ελληνικό αναγνωστικό κοινό, παρεξηγημένου στον τόπο του, με ένα όμως παράξενα ελκυστικό τίτλο, ένα καταπληκτικό εξώφυλλο και όλα αυτά σε μία έκδοση που σε περίοδο κρίσης “λάμπει”. Περισσότερα…

Kυκλοφόρησε το μυθιστόρημα του Stefan Zweig «η μέθη της μεταφόρφωσης» σε μετάφραση του αποφοίτου μας Γιάννη Καλιφατίδη (1982) από τις εκδόσεις Πατάκη.

Kυκλοφόρησε το μυθιστόρημα του Stefan Zweig «η μέθη της μεταφόρφωσης» σε μετάφραση του αποφοίτου μας Γιάννη Καλιφατίδη (1982) από τις εκδόσεις Πατάκη.

Κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις “Πόλις” το νέο βιβλίο του Τάσου Γιαννίτση, απόφοιτου του 1962, με τίτλο “Η Ελλάδα στην κρίση”. Από τις ίδιες εκδόσεις κυκλοφορούν επίσης τα βιβλία του: “Διαδρομές στη σιωπή”, “Η Ελλάδα και το μέλλον: Πραγματισμός και ψευδαισθήσεις” και “Το ασφαλιστικό (ως ορφανό πολιτικής) και μία διέξοδος”.

Οι εκδόσεις ΠΟΛΙΣ και ο IANOS παρουσιάζουν το βιβλίο:

Η Ελλάδα στην κρίση του Τάσου Γιαννίτση

ττην Πέμπτη 17.10.2013 στις Ώρα 18:00 στο βιβλιοπωλείο ΙΑΝΟΣ, Σταδίου 24.

Θα μιλήσουν: Γιάννης Βούλγαρης καθηγητής Παντείου, Ανδρέας Πανταζόπουλος Επίκουρος καθηγητής Α.Π.Θ., Βασίλης Ράπανος Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών, Γιώργος Σιακαντάρης Δρ. Κοινωνιολογίας

Η Ελλάδα, η ελληνική κοινωνία, αναζητάει σήμερα ένα νέο αφήγημα.

Όχι «αφήγημα» με την έννοια του παρα-μυθιάσματος, όπως το γνώρισε σε διάφορες φάσεις του πρόσφατου ή του απώτερου παρελθόντος της. Το αφήγημα αυτό πρέπει να είναι δημοκρατικό, να οδηγεί στην ανακατάκτηση του δημόσιου χώρου και του συλλογικού συμφέροντος, να κινητοποιεί μαζικές δυνάμεις προς την κατεύθυνση της συγκρότησης μιας εθνικής δύναμης, να ανατρέψει εκείνα τα δόγματα, τις ιδεοληψίες και τα «ψεύτικα τα λόγια, τα μεγάλα», που μετέτρεψαν την Ελλάδα σε επαρχιακό μικρομάγαζο των Νότιων Βαλκανίων. Η πολιτική πρέπει να πάει πέρα από το ασφυκτικό πλαίσιο κάθε μνημονιακού ή αντιμνημονιακού σχήματος. Τους άξονες μιας πολιτικής εξόδου από την κρίση και ανάπτυξης πρέπει να τους σχεδιάσουμε και να τους υλοποιήσουμε εμείς. Αν πολιτικός φόβος, σχέσεις διαπλοκής και ισχυρά ιδιωτικά συμφέροντα εμποδίσουν ακόμη και μια τέτοια ζωτική δράση, το κοινωνικό κόστος από την παραμονή στην κρίση θα είναι μεγαλύτερο.

Οι Μεταμεσονύκτιες Εκδόσεις και ο ΙΑΝΟS παρουσίασαν την Πέμπτη 17 Οκτωβρίου το βιβλίο: Επιτηρητές σε απόγνωση: Αμερικανοί σύμβουλοι στην Ελλάδα, 1947-53 Από τον Paul A. Porter στον Edward A. Tenenbaum του Μιχάλη Ψαλιδόπουλου, απόφοιτου του 1968.

Μια ανατομία της Ελληνικής οικονομίας του 1947-53, όπως την είδαν οι τότε «επιτηρητές» της, που θυμίζει πολλαπλά το δύσβατο σήμερα. Παρουσίασαν, σχολίασαν και συζήτησαν:

Κώστας Κωστής καθηγητής Παν/μίου Αθηνών

Στέφανος Μάνος τ.υπουργός

Γιώργος Σταθάκης καθηγητής Παν/μιου Κρήτης, βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ

Νικος Θεοχαράκης αν. καθηγητής Παν/μίου Αθηνών

ενώ συντόνισε ο δημοσιογράφος Αντώνης Δ. Παπαγιαννίδης

Το 2006, κυκλοφόρησε από τις Μεταμεσονύκτιες Εκδόσεις το ημερολόγιο του Paul Porter – απεσταλμένου του Προέδρου Τρούμαν το 1947 στην Ελλάδα. Το «Ζητείται ένα θαύμα για την Ελλάδα» διαβάστηκε πολύ, παρατηρήθηκε ακόμη περισσότερο για όσα έδειξε για την λειτουργία της Ελληνικής οικονομίας, αλλά και για την σχέση της πολιτικής σκηνής καθώς και της Διοίκησης, με τους συμβούλους της εποχής.

Στο βιβλίο ετούτο, που πάλι επιμελήθηκε ο Μιχάλης Ψαλιδόπουλος ο οποίος και οδηγεί την μελέτη με εκτενή εισαγωγή του, βρίσκει κανείς συγκεντρωμένες εκθέσεις και αναφορές 6 Αμερικανών συμβούλων – Maynard, Gillmor, Wyman, Alderfer, Coppock και Tenenbaum – που βλέπουν και περιγράφουν με ιδιαίτερο τρόπο τα αδιέξοδα της εποχής 1947-53. Πρόκειται κυριολεκτικά για «Επιτηρητές σε απόγνωση» , οι οποίοι αρχικά θεωρούν ότι η αποστολή βελτίωσης και εν συνεχεία απογείωσης της Ελληνικής οικονομίας δεν μπορεί παρά να είναι πετυχημένη, αργότερα όμως οι προσδοκίες τους προσγειώνονται. Η κριτική των συμβούλων-επιτηρητών προς το Ελληνικό πολιτικό σύστημα και την Διοίκηση, από συγκαλυμμένη και ήπια γίνεται ανοικτή και αυστηρή. Εκεί, δε, όπου υπήρχε αίσθημα ανωτερότητας και βεβαιότητας για το αποτέλεσμα, μπαίνει στην μέση απόγνωση και παραίτηση.

Κυκλοφόρησε από την “ΕΣΤΙΑ” το βιβλίο του Πάνου Λουκάκου “Η αθέατη όψη”, Τύπος και Πολιτική στη Μεταπολίτευση. Ο Πάνος, απόφοιτος του 1967, εργάσθηκε ως πολιτικός συντάκτης και αρθρογράφος στις εφημερίδες Βήμα και Ελευθεροτυπία και διετέλεσε αρθρογράφος και διευθυντής των εφημερίδων Καθημερινή και Μεσημβρινή καθώς και Διευθυντής Ειδήσεων και Εντεταλμένος Σύμβουλος της ΕΡΤ, εξελέγη βουλευτής Επικρατείας της Ν.Δ. το 1996 και αντιδήμαρχος Αθηναίων, με τομέα ευθύνης τα πολιτιστικά, το 2003-2004. Το βιβλίο χαρτογραφεί επιτυχώς τον χώρο της πολιτικής και του Τύπου από το 1970 έως το 2000, που ο ίδιος ο συγγραφέας έζησε ως δημοσιογράφος από την πρώτη γραμμή τα γεγονότα σε συνεχή επαφή με τους πρωταγωνιστές και δημοσιοποιεί πολύτιμα στοιχεία από τις προσωπικές του σημειώσεις, αδημοσίευτα μέχρι σήμερα, που θα βοηθήσουν τους ιστορικούς του μέλλοντος, όταν θα γράφουν το χρονικό των τελευταίων τριάντα ετών του 20ού αιώνα και θα ερμηνεύουν τις αιτίες της σημερινής καταστροφής.

Γεμάτος ο χώρος, ο κόσμος μέχρι έξω στην Πλατεία Κολωνακίου στην παρουσίαση του βιβλίου του δημοσιογράφου Πάνου Λουκάκου (απόφοιτου του ’67) το απόγευμα της Δευτέρας 17 Μαρτίου στη γκαλερί Ζουμπουλάκη. “Η Αθέατη Όψη” που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις της Εστίας είναι ένα πλήρες χρονογράφημα στις πρώτες δεκαετίες της Μεταπολίτευσης. Πλήθος πολιτικών (ο υφυπουργός Δημόσιας Τηλεόρασης, Παντελής Καψής, η Επίτροπος Θαλασσίων Υποθέσεων και Αλιείας, Μαρία Δαμανάκη, ο υποψήφιος Περιφερειάρχης Αττικής, Γιώργος Κουμουτσάκος, ο βουλευτής της ΔΗΜΑΡ, Γρηγόρης Ψαριανός, ο πρώην υπουργός, Θόδωρος Ρουσσόπουλος κ.α.), πλήθος φίλων (ο καθηγητής Δ.Ν. Μαρωνίτης, ο καθηγητής Νίκος Μουζέλης, ο δημοσιογράφος Προκόπης Δούκας κ.α.) και αποφοίτων της Σχολής (η Άννα Πουσκούρη, η Τένια Παπαδάκη, η Άννα Δημητράκου, ο Ιάκωβος Δημητρίου, ο Κώστας Γαλάνης κ.α.).

Στο πάνελ η Πέγκυ Ζουμπουλάκη, ιδιοκτήτρια της γκαλερί, ο Γιώργος Καμίνης, δήμαρχος Αθηναίων, ο Απόστολος Σοφιαλίδης, καθηγητής Αστικού Δικαίου στο Αριστοτέλειο και νομικός σύμβουλος του Γιάννη Μπουτάρη, ο Μάκης Μυλωνάς, blogger του Παραπολιτική.com και νεώτερος του πάνελ, ο Νίκος Αλιβιζάτος, καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, και ο συγγραφέας Πάνος Λουκάκος και απέναντι με τη φωτογραφική μηχανή ο γιός του Αντρέας.

Και δύο λόγια για το βιβλίο, που χαρτογραφεί επιτυχώς τον χώρο της πολιτικής και του Τύπου από το 1970 έως το 2000. Ο συγγραφέας του, διαπρεπής δημοσιογράφος που έζησε από την πρώτη γραμμή τα γεγονότα σε συνεχή επαφή με τους πρωταγωνιστές, καταθέτει τη μαρτυρία του για όσα εξ ιδίας αντιλήψεως γνωρίζει. Δημοσιοποιεί πολύτιμα στοιχεία από τις προσωπικές του σημειώσεις, αδημοσίευτα μέχρι σήμερα, που θα βοηθήσουν τους ιστορικούς του μέλλοντος, όταν θα γράφουν το χρονικό των τελευταίων τριάντα ετών του 20ού αιώνα και θα ερμηνεύουν τις αιτίες της σημερινής καταστροφής.

Κυκλοφόρησε το τελευταίο βιβλίο του Νίκου Θέμελη, απόφοιτού μας του ’64, δυόμισυ περίπου χρόνια μετά το θάνατό του.

Δανειζόμαστε το κείμενο του Μανώλη Πιμπλή από “Τα Νέα” που δημοσιεύτηκε στις 22 Μαρτίου 2014:

Ο Νίκος Θέμελης έφυγε από τη ζωή στις 20 Αυγούστου του 2011. Αφησε πίσω του μια πολύχρονη, εργώδη και πάντοτε διακριτική, χωρίς τυμπανοκρουσίες, πολιτική δράση δίπλα στον Κώστα Σημίτη, αλλά και ένα ιδιαίτερα πλούσιο, αν και όψιμο συγγραφικό έργο, καθώς κατάφερε μέσα σε όχι πολύ παραπάνω από μια δωδεκαετία να κερδίσει μια σημαντικότατη θέση στα ελληνικά γράμματα αλλά και μια επίσης επίζηλη θέση στις καρδιές των αναγνωστών.

Οι δικοί του άνθρωποι ήξεραν ότι είχε γράψει και ένα τελευταίο βιβλίο που δεν πρόλαβε να εκδώσει πριν φύγει από τη ζωή. Δεν το έκρυβε, άλλωστε, το είχε ο ίδιος πει σε δικούς και φίλους, σε κάποιους μάλιστα – και πρώτα απ’ όλα στη σύντροφο της ζωής του Μαριάννα -, το είχε δώσει να το διαβάσουν.

Είναι ένα βιβλίο πολύ μικρότερο από τα ογκώδη μυθιστορήματα στα οποία μας είχε συνηθίσει: 160 σελίδες. Αλλά όλα συντείνουν στο ότι το είχε ολοκληρώσει και, αν ήταν να αλλάξει κάτι, αυτό θα γινόταν μόνο σε επίπεδο επιμέλειας. Το πρώτο μέρος του το ξεκίνησε το 2010 και το δεύτερο το δούλευε μέχρι και το τέλος του Ιουλίου του 2011 – την 1η Αυγούστου μπήκε στο νοσοκομείο και δεν βγήκε ξανά.

Πιθανότατα δεν είχε τη δύναμη να κάνει κάτι μεγαλύτερο – το τελευταίο εξάμηνο της ζωής του ήταν ιδιαίτερα οδυνηρό – ή πάλι η ίδια η υπόθεση του έργου τον είχε οδηγήσει σε πιο μικρή έκταση ανάπτυξης της πλοκής.

Είχε άλλωστε συνηθίσει να δουλεύει νιώθοντας την ανάσα του θανάτου. Μόνο το πρώτο του βιβλίο, την «Αναζήτηση», την έγραψε απόλυτα υγιής (κυκλοφόρησε από τον Κέδρο το 1998). Μετά εκδηλώθηκε η ασθένειά του και όλα τα υπόλοιπα έργα του τα έγραψε με το βάρος του πεπερασμένου χρόνου μέσα του. Ο γιατρός του έλεγε πως μάλλον το γράψιμο ήταν εκείνο που τον βοηθούσε να αντέχει τόσα χρόνια μια ασθένεια από την οποία άλλοι πεθαίνουν πολύ γρηγορότερα.

Συνέχιζε, τις περιόδους που έγραφε, να σηκώνεται κάθε πρωί στις 6 και να γράφει για ένα δίωρο πριν τον αποσπάσουν οι υποχρεώσεις της ημέρας. Ενδιάμεσα είναι όμως σίγουρο ότι πάλι σκεφτόταν τους ήρωές του. Οι άνθρωποι που τον ήξεραν καλά λένε ότι το γράψιμο έπαιρνε όλο και μεγαλύτερη θέση στη ζωή του και ότι κατά βάθος στο τέλος ήθελε να αφοσιωθεί αποκλειστικά σε αυτό. Το κείμενο του μικρού μυθιστορήματος ήταν στον υπολογιστή του. Το επιμελήθηκε η μόνιμη επιμελήτρια των κειμένων του (τόσο στον Κέδρο όσο και στο Μεταίχμιο), η Ελένη Μπούρα. Ενώ ο ιστορικός Βασίλης Παναγιωτόπουλος, τον οποίο είχε συμβουλευθεί για ορισμένες ιστορικές λεπτομέρειες, έγραψε επίμετρο που διαφωτίζει τον αναγνώστη για το περιβάλλον του 1824, όπου διαδραματίζεται το πρώτο μέρος του βιβλίου. Στο δεύτερο, που διαδραματίζεται στις ημέρες μας, το 2009, ο Νίκος Θέμελης επέλεξε έναν τίτλο τον οποίο πάλι ο ίδιος διάλεξε και ως γενικό τίτλο του βιβλίου: «Η αναχώρηση»…

Κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις ΤΟΠΟΣ το νέο βιβλίο του Δημήτρη Μπελαντή, αποφοίτου του 1981, με τίτλο “Αριστερά και Εξουσία”.

Επανάσταση ή μεταρρύθμιση; Ειρηνικός και κοινοβουλευτικός δρόμος για τον σοσιαλισμό ή προετοιμασία μιας επαναστατικής έκρηξης; Μετασχηματισμός ή συντριβή του αστικού κράτους; Η Αριστερά στη Δύση ταλανίστηκε ανάμεσα σε αυτές τις επιλογές κατά τον 20ό αιώνα και συνεχίζει να ταλανίζεται μέχρι σήμερα.

Οι διαδοχικές ήττες των επαναστάσεων μετά τη ρωσική του 1917 έθεσαν το πρόβλημα μιας μακροχρόνιας πλειοψηφικής στρατηγικής που πιθανόν θα περιλάμβανε και την κατάκτηση της διακυβέρνησης με εκλογές. Αυτή η στρατηγική ονομάστηκε “δημοκρατικός δρόμος” προς τον σοσιαλισμό και θεωρήθηκε απότοκη του περίφημου “πολέμου θέσεων” του Γκράμσι. Ωστόσο, στην πραγματικότητα δεν αποτελεί αποτύπωση μιας ενιαίας στρατηγικής αλλά δύο διαφορετικών και διακριτών μεταξύ τους.

Η πρώτη εκδοχή ξεκινά από τη λογική της μαρξιστικής σοσιαλδημοκρατίας των αρχών του 20ού αιώνα (στρατηγική της “φθοράς”) και ξεδιπλώνεται μέχρι τον ευρωκομμουνισμό και την Ευρωαριστερά: στο επίκεντρό της βρίσκονται οι πιο “ειρηνικές” και “θεσμικές” προσεγγίσεις του δημοκρατικού δρόμου. Ο Γκράμσι, εδώ, συναντά τον Κάουτσκι. Η στρατηγική αυτή κατέληξε τόσο σε ειρηνικές αναδιπλώσεις (π.χ. Ιστορικός Συμβιβασμός και παρακμή του ιστορικού κομμουνισμού στην Ιταλία) όσο και σε αιματηρές τραγωδίες (Χιλή, Ισπανία). Η δεύτερη εκδοχή, πολύ πιο ρευστή και ασταθής, διερευνά τις διαδοχικές αποτυχίες της επανάστασης στη Δύση, διαλέγεται με τις αντιφάσεις του Γκράμσι και τα όρια της σκέψης του Πουλαντζά, μαθαίνει από τις σύγχρονες εμπειρίες στην Ευρώπη καθώς και στη Λατινική Αμερική.

Μπροστά στο ενδεχόμενο μιας αριστερής διακυβέρνησης στην Ελλάδα, που θα μπορούσε να λειτουργήσει πιλοτικά για την ευρωπαϊκή και διεθνή Αριστερά, το στοίχημα μιας επαναστατικής εκδοχής του πλειοψηφικού/δημοκρατικού δρόμου που θα έθετε το βάρος στη ρήξη με τις καπιταλιστικές και ιμπεριαλιστικές δομές, στη δυαδικότητα της εξουσίας και στην “εξωτερικότητα” των κινημάτων προς τη λογική του αστικού κρατικού μηχανισμού καθίσταται επίκαιρο και μας καλεί να το επανανακαλύψουμε.

Το κείμενο είναι δανεισμένο από την biblionet.gr, όπου μπορούμε να δούμε και τις κριτικές της Γεωργίας Δάμα και του Στάθη Κουτρουβίδη.

Το Σάββατο 6 Απριλίου στις 12:00 το πρωί στα Public της Πλατείας Συντάγματος οι εκδόσεις Διάπλαση παρουσιάζουν το παραμύθι της αποφοίτου Μαρίας Σούμπερτ (97) ‘Του φεγγαριού η κόρη’ και μας καλούν να γνωρίσουμε από κοντά τους ήρωες του παραμυθιού, να πλέξουμε τη μακριά σκάλα που ανεβάζει στο φεγγάρι και να βοηθήσουμε το νεαρό αγρότη να βρει την αγαπημένη του!

Το Σάββατο 6 Απριλίου στις 12:00 το πρωί στα Public της Πλατείας Συντάγματος οι εκδόσεις Διάπλαση παρουσιάζουν το παραμύθι της αποφοίτου Μαρίας Σούμπερτ (97) ‘Του φεγγαριού η κόρη’ και μας καλούν να γνωρίσουμε από κοντά τους ήρωες του παραμυθιού, να πλέξουμε τη μακριά σκάλα που ανεβάζει στο φεγγάρι και να βοηθήσουμε το νεαρό αγρότη να βρει την αγαπημένη του!

Κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις ΠΟΛΙΣ και το Ίδρυμα Friedrich Ebert Stiftung σε μετάφραση της Ελίζας Παπαδάκη, αποφοίτου του ’67 το συλλογικό έργο “Ο δεξιός εξτρεμισμός στην Ευρώπη”. Δανειζόμαστε ένα απόσπασμα από τον πρόλογο των επιμελητών της έκδοσης: Πόσο διαδεδομένες και εδραιωμένες είναι στην Ευρώπη οι προκαταλήψεις, η ακροδεξιά σκέψη και οι ακροδεξιές δομές; Πώς αναπτύσσονται πανευρωπαϊκά τα δεξιά εξτρεμιστικά και λαϊκιστικά κόμματα και κινήματα; Ποιες είναι οι ιστορικές τους ρίζες, και γιατί εξακολουθούν να ελκύουν τους ανθρώπους;

Ο ανά χείρας συλλογικός τόμος επικεντρώνεται αφενός στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, ενώ ένα άλλο κέντρο βάρους τίθεται σε νοτιοευρωπαϊκά κράτη (Ελλάδα, Ιταλία, Πορτογαλία) τα οποία έχουν πληγεί σε ιδιαίτερα μεγάλο βαθμό από την τρέχουσα οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση και τις καταστροφικές κοινωνικές της επιπτώσεις, αλλά διαφοροποιούνται σαφώς μεταξύ τους ως προς την ακροδεξιά πολιτική παράταξη.

Η Άκρα Δεξιά στην Ευρώπη παρουσιάζει μια σειρά κοινά στοιχεία, αλλά επίσης σαφείς διαφορές. Ο δεξιός εξτρεμισμός δεν είναι διόλου αποκλειστικό φαινόμενο της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης. Στη σημερινή Δυτική Ευρώπη η απόρριψη και η απαξίωση στρέφονται ιδίως κατά μουσουλμάνων μεταναστών – τάση που προσπαθούν ολοένα και περισσότερο να την εκμεταλλευτούν οι δεξιές λαϊκιστικές δυνάμεις.

Στην Ελλάδα η οικονομική κρίση επέφερε μια διάβρωση του κομματικού ιστού και έδωσε στο ακροδεξιό νεοναζιστικό κόμμα Χρυσή Αυγή τη δυνατότητα να εισέλθει στη Βουλή με 18 εκπροσώπους. Απομένει να φανεί αν οι ποινικές διώξεις κατά του κόμματος θα περιορίσουν την εύνοια των εκλογέων ή, αντίθετα, θα προκαλέσουν ακόμα και αύξηση των ψήφων του. Σε κάθε περίπτωση, μια κριτική ανάλυση/αντιμετώπιση του φαινομένου του δεξιού εξτρεμισμού και των αιτίων του, τόσο στο πολιτικό όσο και στο κοινωνικό επίπεδο, είναι επιτακτική ανάγκη στην Ελλάδα.

Σε ειδική εκδήλωση παρουσιάστηκαν στις 11 Ιουνίου στην Τράπεζα της Ελλάδος τα βιβλία «Ιστορία της Τράπεζας της Ελλάδος 1928-2008» του καθηγητή Μιχάλη Ψαλιδόπουλου (απόφοιτου του ’68) και «Το Χρονικό της Μεγάλης Κρίσης – Η Τράπεζα της Ελλάδος 2008-2013».